انضباط ده مرحله ای

همان گونه که برای تدریس مؤفق به طرح درس و برنامه ریزی نیاز داریم؛بی تردید برای اداره کلاس و برقراری انضباط نیز به برنامه ریزی و آمادگی قبلی نیازمندیم. 

امید است مراحل دهگانه که در ادامه ذکر شده بتواند در این مهم به ما کمک کند .

۱- تشویق دانش آموز :

با استفاده از جملات تشویق کننده می توان در کلاس فضایی امیدوارکننده بوجود آورد.بهتر است در هر فرصت ممکن دانش آموزانی که رفتار مناسبی دارند و از قوانین کلاس پیروی می کنند٬مورد تشویق قرار بگیرندو در عین حال دانش آموزانی را که به کلاس توجه ندارند برای مدتی نادیده گرفت.در ضمن مواردی که دلیل تشویق است گفته شود. 

۲-الگوسازی مثبت:  

متوانیم دانش آموزانی را که رفتار خوبی دارند ٬برای دانش آموزانی که رفتار خوبی ندارندالگو قرار دهیم.این مرحله ارتباط نزدیکی به مرحله اول دارد. 

۳-نزدیک شدن به دانش آموز: 

یکی از مهارتهای کلیدی معلمان کارامد ٬رعایت فاصله و نحوه ی نزدیک شدن به دانش آموز است.برای مثال وقتی می بینیم دانش آموزی به کلاس بی توجه است٬بهتر است همین طور که قدم می زنیم به تدریج به او نزدیک شویم و در هین حال از دانش آموزانی که مشغول کار  

کلاسی هستند تعریف کنیم .این کار باعث می شود دانش آموز بی توجه به کلاس برگردد. 

۴-سؤال کردن از دانش آموز برای تصحیح رفتار او: 

پرسیدن سؤال های معمولی راه بسیارمؤثر و در عین حال نامحسوسی برای برگرداندن دانش آموزان بی توجه به کلاس است. 

۵-تذکر خصوصی به دانش آموز: 

بعضی دانش آموزان نسبت به تذکراتی که در حضور سایرین به آن ها می دهیم ٬واکنش خوبی نشان نمی دهند. بهتر است به این دسته از دانش آموزان خیلی کوتاه و خصوصی تذکر دهیم و فرصت کوتاهی در اختیارشان بگذاریم تا رفتار مورد نظر را انتخاب نمایند. 

۶-تأیید حرف دانش آموزان و هدایت او به رفتار مناسب: 

بهتر است به جای درگیر شدن با دانش آموز٬در مرحله اول ٬حرف او را تأیید کنیم و پس از آن به رفتار  او جهت بدهیم . 

۷-یادآوری قوانین کلاس به دانش آموز: 

تذکر قاطعانه قوانین کلاس به صورت خصوصی ؛روش بسیار مؤثر ی است.خوب است هنگام یادآوری این قوانین از عبارت ((قوانین ما)) استفاده کنیم.این کار٬فعالیت های انضباطی را تا حد زیادی غیر شخصی می کند. 

۸- دادن امکان انتخاب به دانش آموز: 

وقتی با دانش آموز صحبت می کنیم ٬اگر به او یادآوری کنیم که نتیجه خوب یا بد رفتار خود را خواهد دید٬مسئولیت رفتار را متوجه خود او می کنیم. 

۹- واکنش مناسب به رفتار ناشایست دانش آموز طبق توافق قبلی: 

اگر دانش آموز همچنان به رفتار ناشایست خود ادامه داد ٬مطابق قانون توافقی کلاس که به اطلاع تمام دانش آموزان رسیده ٬ می توانیم او را تنبیه کنیم تا عواقب رفتار خودش را ببیند. 

۱۰-اخراج از کلاس: 

اگر دانش آموزی مانع تدریس معلم یا یادگیری دیگر دانش آموزان شود ٬چاره مناسب این است که مطابق رویه ی پذیرفته شده در مدرسه ٬او را از کلاس بیرون کنیم.معمولا باید اخراج از کلاس به شکل یک انتخاب به دانش آموز پیشنهاد شود و همیشه قبل از استفاده از این مرحله ٬باید از مراحل دیگر استفاده شود.اخراج از کلاس باید با خونسردی  و قاطعیت انجام شود و باید به دانش آموز تفهیم کنیم به خاطر این مجبوریم او را از کلاس اخراج کنیم که نتوانسته در مورد رفتارش درست تصمیم گیری کند. 

منبع :مقاله انضباط ده مرحله ای نوشته پیتر هوک .مترجم اسماعیل حسینی